آموزش مبانی کامپیوتر - نرم افزار

نرم افزار (software) مجموعه‌ای از برنامه‌هاست که برای انجام یک کار مشخص طراحی شده است. یک برنامه (program) توالی دستوراتی است که برای حل یک مشکل خاص نوشته شده است.

دو نوع نرم افزار وجود دارد -

• نرم افزار سیستمی
• نرم افزار کاربردی

نرم افزار سیستمی

نرم افزار سیستمی مجموعه‌ای از برنامه‌هاست که برای کنترل، گسترش و بهبود قابلیت پردازشی کامپیوتر طراحی شده است. معمولاً نرم افزار سیستمی توسط سازندگان کامپیوتر آماده می‌شود. این محصولات نرم افزاری شامل برنامه‌هایی است که به زبان‌های پایین سطح نوشته شده‌اند و در سطح بسیار پایینی با سخت‌افزار تعامل دارند. نرم افزار سیستمی به عنوان رابط بین سخت‌افزار و کاربران نهایی عمل می‌کند.

بعضی از نمونه‌های نرم افزار سیستمی شامل سیستم عامل، کامپایلر، مفسر، مبدل و غیره هستند.

در زیر لیستی از برخی از مهمترین ویژگی‌های نرم افزار سیستمی آورده شده است -

• نزدیک به سیستم (Close to the system)
• سرعت بالا (Fast in speed)
• دشوار در طراحی (Difficult to design)
• دشوار در فهمیدن (Difficult to understand)
• کمتر تعاملی (Less interactive)
• کوچکتر در حجم (Smaller in size)
• دشوار در کنترل (Difficult to manipulate)
• معمولاً با زبان پایین سطح نوشته می‌شوند (Generally written in low-level language)

نرم افزار کاربردی

محصولات نرم افزار کاربردی برای رفع یک نیاز خاص در یک محیط خاص طراحی شده‌اند. تمامی برنامه‌های نرم افزاری که در آزمایشگاه کامپیوتر تهیه می‌شوند، ممکن است در دسته نرم افزارهای کاربردی قرار گیرند.

نرم افزار کاربردی ممکن است شامل یک برنامه تکی باشد، مانند نوت‌پد مایکروسافت برای نوشتن و ویرایش متن ساده. همچنین می‌تواند شامل یک مجموعه از برنامه‌ها باشد که اغلب به عنوان یک بسته نرم افزاری شناخته می‌شود و با همکاری یکدیگر یک کار را انجام می‌دهند، مانند یک بسته جدول گسترده.

نمونه‌هایی از نرم افزار کاربردی عبارتند از −

• نرم‌افزار حسابداری (Payroll Software)
• نرم‌افزار ثبت نام دانشجو (Student Record Software)
• نرم‌افزار مدیریت انبار (Inventory Management Software)
• نرم‌افزار مالیات بردرآمد (Income Tax Software)
• نرم‌افزار رزرواسیون راه‌آهن (Railways Reservation Software)
• مجموعه نرم‌افزارهای مایکروسافت آفیس (Microsoft Office Suite Software)
• مایکروسافت ورد (Microsoft Word)
• مایکروسافت اکسل (Microsoft Excel)
• مایکروسافت پاورپوینت (Microsoft PowerPoint)

ویژگی‌های نرم‌افزار کاربردی به شرح زیر است:

• به کاربر نزدیک است (Close to the user)
• طراحی آسان است (Easy to design)
• بیشتر تعاملی است (More interactive)
• آهسته در سرعت است (Slow in speed)
• عموماً به زبان بالا سطح نوشته می‌شود (Generally written in high-level language)
• آسان در فهم و استفاده است (Easy to understand)
• آسان در تغییر و استفاده است (Easy to manipulate and use)
• اندازه بزرگتری دارد و فضای ذخیره‌سازی بزرگی نیاز دارد (Bigger in size and requires large storage space)